Sa prate wy thús: Fatma
Talen kleuren het leven van Fatma Abdela. Ze is geboren in Eritrea op een boerderij met veel koeien, kippen en schapen én een kat. Thuis in Eritrea spraken ze Saho, één van de negen talen die Eritrea rijk is. Met anderen spraken ze vaak Tigrinya, een van de grootste talen van het land. Arabisch kon ze alleen lezen.
Talen kleuren het leven van Fatma Abdela. Ze is geboren in Eritrea op een boerderij met veel koeien, kippen en schapen én een kat. Thuis in Eritrea spraken ze Saho, één van de negen talen die Eritrea rijk is. Met anderen spraken ze vaak Tigrinya, een van de grootste talen van het land. Arabisch kon ze alleen lezen.
Fatma: ‘Vanwege de onveilige situatie in Eritrea ging ik met mijn man Khalifa naar Soedan, waar ze Arabisch en Engels spreken. Later moest Khalifa vanwege omstandigheden naar Israël en bleef ik alleen achter. Ik was toen acht maanden zwanger van onze dochter Yasmin.’
Yasmin werd in 2012 geboren. Yasmin leerde in Soedan Arabisch, omdat de omgeving daar ook Arabisch sprak. Toen het ook voor Fatma en haar dochter Yasmin niet meer veilig was in Soedan, reisden ze achter op een grote pick-up truck naar Egypte. Yasmin was toen 3 jaar. *Vanuit Egypte gingen ze met een boot naar Italië.
Fatma: ‘Het was verschrikkelijk. De bootreis duurde zo’n negen dagen. Er zaten zo’n 80 mensen op de boot. De ruimte die we hadden, was de plek waar we zaten. Nat, koud en met een klein driejarig meisje op schoot. Vaak heb ik hier nog over gedroomd, maar ik kan er nu over vertellen zonder te huilen, al ben ik nog steeds panisch voor water.’
Het is heel fijn om een eigen huis te hebben en in een veilig land te wonen. Maar de Nederlandse taal is moeilijk en met het Fries hebben we er nog een uitdaging bij.
In 2015 reisde Fatma met kleine Yasmin vanuit Italië naar Frankrijk en vervolgens naar Nederland. Ze woonde in asielzoekerscentra in Ter Apel, Groningen en Sint Annaparochie. Uiteindelijk kreeg ze in 2017 een huis in het Friese Winsum. Een Fries dorpje waar ze het Nederlands moesten leren, maar eigenlijk alleen maar Fries hoorden.
Fatma: ‘Het is heel fijn om een eigen huis te hebben en in een veilig land te wonen. Maar de Nederlandse taal is moeilijk en met het Fries hebben we er nog een uitdaging bij. Doordat ik niet altijd in mijn moedertaal tegen anderen kan praten en ik anderen niet altijd versta, voel ik me vaak eenzaam. Ik mis mijn ouders, mijn familie en mijn vriendinnen. Je blijft toch je eigen land missen.’
Yasmin had geen enkele moeite met de nieuwe talen. Ze spreekt vloeiend Fries en Nederlands en noemt haar moeder ‘mem’, net zoals haar klasgenootjes hun moeder noemen. Ze deed mee aan het ‘berne-iepenloftspul’ en sprak daar zelfs als Mata Hari een aardig woordje Leeuwarders. Wanneer een Fries nu Yasmin in het Nederlands aanspreekt, spreekt ze steevast in het Fries terug. Pas in 2018 lukte het Fatma om haar man Khalifa naar Nederland te krijgen en zag Khalifa zijn dochter voor het eerst. Een jaar later kwam hun zoon Walid op de wereld.
Bij Fatma thuis is het een allegaartje aan talen. Saho, Arabisch, Nederlands en zo nu en dan een woordje Fries. De broer van Fatma woont in Frankrijk en zijn kinderen spreken allemaal Frans. Dus wanneer ze tijdens vakanties samenkomen, hebben ze ook nog met de Franse taal te maken. Talen kleuren het leven van Fatma, soms maken al die talen haar leven gemakkelijker en soms ook moeilijker. Gelukkig kan Fatma zich nu goed verstaanbaar maken in het Nederlands en kan ze ondanks de moeilijke dingen in het leven nog lachen. En lachen doen we gelukkig allemaal in dezelfde taal.
Skriuwer: Dieuwke van der Meer
Foto: Hippe Kiek Fotografie
Van Eritrea naar Friesland: het indrukwekkende verhaal van Fatma
Van een boerderij in Eritrea naar een nieuw leven in Friesland – met onderweg een levensgevaarlijke bootreis, jarenlange scheiding van haar man, en de angst om haar kind kwijt te raken. Dit is het indrukwekkende en moedige verhaal van Fatma Abdela.
Twatalichheid yn kaart?
Dat is geen ‘weg’, dat is in ‘dyk’.
Us húshâlding
Alles voor die ene Olympische droom
Het gezin Veltman uit Leeuwarden, bestaande uit Davy (40), Rachel (37), Indy (11), Kai (8) en Raff (4), lijkt op het eerste gezicht heel gewoon. Hij werkt bij de politie, zij is juf en de kinderen gaan met plezier naar de IKC Teresaschool bij hun in de buurt. Er is één verschil met doorsneegezinnen. Indy is topsporter in hart en nieren. Hoe ga je daar als gezin mee om?
De Reinbôge-famylje fan De Rottefalle
Heit&mem: de namme fan dit tydskrift is op in hiel soad húshâldingen fan tapassing. Mar der binne fansels ek folop farianten. Heit&heit. Of mem&mem. Jinke en Maaike-Jelle heakje dêr graach noch in fariant oan ta: mem&mapa.
