Wat betekent 'Bûkemantsje'?

‘Bûke’ of ‘Bûkemantsje’, wat betekent het eigenlijk? Mirjam Vellinga vertelt het je.

Vertaling
Ned: jongetje
Eng: boy

Betekenis
jonkje, mantsje

Waar komt het vandaan?
It wurd ‘bûke’ kinne wy benammen út ‘e Wâlden. It komt fan oarsprong fan it Fryske wurd ‘boai’ of ‘boaike’ en dêr sjochst gelyk fansels al in oerienkomst mei it Ingelske ‘boy’ yn. Ek mei it Dútsk is der in link mei it wurd ‘Bube’, dat ek ‘jonge’ betsjut. It grappige is dat dêr bygelyks ek de efternamme ‘Poepjes’ weikomt. Dútske arbeidsmigranten út Westfalen dy’t earder in soad nei Fryslân ta kamen om op it lân of yn ‘e turf te wurkjen of hannel te dwaan, sprutsen inoar oan mei ‘Bube’. De Friezen ferstiene ‘Buben’ as ‘Poepen’. En sa is dy achternamme dus fan oarsprong ek ûntstien. It Dútske Bube hat no mear de betsjutting fan skurk of boef. En dy lêste is ek wer direkt ferbûn mei boai/boy/bûke.

Boy, boai, bube en bûke geane nei alle gedachten wer werom op de Germaanske namme Bodo, dy’t soks betsjut as ‘boadskipper’ of ‘oanbieder’. Jong personiel waard earder ek wol in ‘jonge’ of ‘boy’ neamd. In betsjinner of ‘bediende’ dus.

Ik fyn eins dat de Harkemase Boys no de Harkemase Bûkemantsjes hjitte moatte en dat kin dan ek moai foar al dy oare fuotbalteams (Friese Boys, Heerenveense Boys). En Foeke Booy moat fansels Foeke Bûke wurde…

Meer vergeten woorden?
Donderdag 25 januari is het weer tijd voor een nieuw ‘fergetten wurd’. Stem om plm. 15.10 uur af op Omrop Fryslân Radio en luister naar het programma ‘Goeiemiddei‘. Kijk hier voor meer ‘fergetten wurden’.

Tekst: Mirjam Vellinga

Baby’s houden van lezen

Veel ouders geloven niet dat het mogelijk is om al aan baby’s voor te lezen en stellen het voorlezen uit tot hun kind twee of drie jaar oud is. Dat is jammer, want in het eerste jaar ontwikkelt een kind zich snel en leert het veel nieuwe dingen.

Lês mear

Het Fries volkslied – It Frysk folksliet

Het Friese volkslied, bekend als “De âlde Friezen”, is het officiële volkslied van Friesland, een provincie in Nederland waar het Fries een officiële taal is. Het lied heeft een rijke geschiedenis en speelt een belangrijke rol in de culturele identiteit van de Friezen.

Lês mear