Het Friese volkslied, bekend als “De âlde Friezen”, is het officiële volkslied van Friesland, een provincie in Nederland waar het Fries een officiële taal is. Het lied heeft een rijke geschiedenis en speelt een belangrijke rol in de culturele identiteit van de Friezen.
Geschiedenis en Oorsprong
“De âlde Friezen” werd geschreven door Cornelis Jetze de Vries, een Friese dichter en schrijver. Het werd voor het eerst gepubliceerd in 1911, en de muziek werd gecomponeerd door Jan P. Sietsema, een Friese muziekdocent en componist.
Het lied is geschreven in het Fries en weerspiegelt de trots en het nationale gevoel van de Friezen. Het benadrukt de historische onafhankelijkheid van Friesland, een regio die in het verleden een zekere mate van autonomie genoot binnen Nederland. Het volkslied drukt de verbondenheid van de Friezen met hun land, cultuur, en geschiedenis uit.
Tekst en Betekenis
De tekst van het volkslied roept op tot het behoud van de Friese tradities en gewoonten. Het verwijst naar de “âlde Friezen” (oude Friezen), wat verwijst naar de vroege Friese geschiedenis, en benadrukt de waarde van de Friese taal en cultuur. Het wordt vaak gezongen tijdens feestelijke gelegenheden, culturele evenementen, en soms ook tijdens officiële provinciale ceremoniën.
De tekst bevat de volgende belangrijke boodschap:
- Het herinnert de Friezen aan hun verleden, de strijd en de onafhankelijkheid die ze ooit hadden.
- Het roept op tot trots op hun afkomst en taal.
- Het onderstreept de verbondenheid met de regio en de Friese identiteit.
Heden
Hoewel “De âlde Friezen” geen officieel nationaal volkslied is van Nederland, wordt het vaak met trots gezongen bij evenementen in Friesland, zoals de jaarlijkse Friesche Dagen en andere regionale vieringen. Het is een symbool van Friese eenheid en cultuur.
Dus, in samenvatting, “De âlde Friezen” werd geschreven door Cornelis Jetze de Vries in 1911, met muziek van Jan P. Sietsema, en het blijft een belangrijk cultureel erfgoed voor de provincie Friesland.
It Frysk folksliet
Frysk bloed tsjoch op! wol no ris brûze en siede,
En bûnzje troch ús ieren om!
Flean op! Wy sjonge it bêste lân fan d’ierde,
It Fryske lân fol eare en rom.
Klink dan en daverje fier yn it rûn
Dyn âlde eare, o Fryske grûn!
Klink dan en daverje fier yn it rûn
Dyn âlde eare, o Fryske grûn!
Hoe ek fan oermacht, need en see betrutsen,
Oerâlde, leave Fryske grûn,
Nea waard dy fêste, taaie bân ferbrutsen,
Dy’t Friezen oan har lân ferbûn.
Klink dan en daverje fier yn it rûn
Dyn âlde eare, o Fryske grûn!
Klink dan en daverje fier yn it rûn
Dyn âlde eare, o Fryske grûn!
Fan bûgjen frjemd, bleau by ’t âld folk yn eare
Syn namme en taal, syn frije sin;
Syn wurd wie wet; rjocht, sljocht en trou syn leare,
En twang, fan wa ek, stie it tsjin.
Klink dan en daverje fier yn it rûn
Dyn âlde eare, o Fryske grûn!
Klink dan en daverje fier yn it rûn
Dyn âlde eare, o Fryske grûn!
Trochloftich folk fan dizze âlde namme,
Wês jimmer op dy âlders grut!
Bliuw ivich fan dy grize, hege stamme
In grien, in krêftich bloeiend leat!
Klink dan en daverje fier yn it rûn
Dyn âlde eare, o Fryske grûn!
Klink dan en daverje fier yn it rûn
Dyn âlde eare, o Fryske grûn!
Vertaling Fries volkslied
Fries bloed kom in beweging
Bruis, kook, en bons door onze aderen!
Kom op! Wij bezingen het beste land van de aarde,
Het Friese land vol eer en roem
Klink dan en daver trots in het rond
Jouw oude eer, o Friese grond!
Klink dan en daver trots in het rond
Jouw oude eer, o Friese grond!
Hoe ook door overmacht, nood en zee bedreigd,
Oeroude lieve Friese grond,
Nooit werd die vaste, taaie band verbroken,
Die Friezen aan hun land verbond.
Klink dan en daver trots in het rond
Jouw oude eer, o Friese grond!
Klink dan en daver trots in het rond
Jouw oude eer, o Friese grond!
Buigen was hen vreemd, zo hield het oude volk in ere
Zijn naam en taal, zijn vrijheidszin;
Zijn woord was wet, rechtdoorzee en trouw zijn leer,
En dwang, van wie dan ook, stond het tegen.
Klink dan en daver trots in het rond
Jouw oude eer, o Friese grond!
Klink dan en daver trots in het rond
Jouw oude eer, o Friese grond!
Doorluchtig volk van deze oude naam,
Wees altijd trots op je (voor-)ouders!
Blijf eeuwig van die grijze, hoge stam,
Een groene, een krachtige bloeiende loot!
Klink dan en daver trots in het rond
Jouw oude eer, o Friese grond!
Klink dan en daver trots in het rond
Jouw oude eer, o Friese grond!
Frysk yn ’e klasse: CBS De Sprankeling
Joukje Hamersma is juf fan groep 1 en 2 op CBS De Sprankeling yn Damwâld. Joukje: ‘Ik fyn Frysk geweldich! Wy ha dan ek alle freeds “Fryske freed”, dan jouwe wy de hiele dei yn it Frysk les.
De dagen van de week in het Fries
De Fryske famyljefloggers
Tjits van der Wal wennet mei har man Jelke en beide bern Sake (hast 6) en Yldau (9 moanne) yn Broeksterwâld. Sy is mem en flogger. Har ‘Tjits flochs’ begjinne steefêst mei de sin ‘in nije dei, in nije floch’ en soms in stevich akkoard op de gitaar derop ta.
Wolkom by de Foarlêsklup!
Meisto ek sa graach moaie ferhalen foarlêze?
En hasto bern yn de leeftiid fan 0 oant en mei 10 jier?
Dan is de heit&mem Foarlêsklup grif wat foar dy!
Boekresinsje fan Tineke: ‘Kinst net sliepe, Lytse Bear?’
Koartlyn ha ik mei beppesizzer Björn it beareprinteboek besjoen, supergesellich! Hy is gek op boeken. It boek giet oer Grutte Bear en Lytse Bear.