Meertalig opvoeden. Hoe doe je dat? Hier de meestgestelde vragen mét antwoorden voor je op een rijtje.
1. Kunnen we ons kind de Friese taal meegeven, ook al spreken we zelf geen Fries?
Jazeker! Er zijn je al veel gezinnen voor gegaan. Er is genoeg hulp om je heen, denk aan mooie prentenboeken, websites en televisieprogramma’s. Maar ook Friestalige peuterspeelzalen, kinderopvang, buren en vrienden kunnen voor een Friestalige omgeving zorgen. En dan zijn er natuurlijk ook nog mogelijkheden om als ouder het Fries te leren.
2. Wat als maar een van de ouders de Friese taal spreekt?
Bij veel families in Fryslân wordt thuis meer dan één taal gesproken. Zolang kinderen beide talen genoeg om hen heen horen zullen ze die taal meekrijgen en (passief) leren spreken. Een minderheidstaal als het Fries heeft wel extra aandacht nodig. Probeer als Friese ouder dus zo consequent mogelijk te zijn in de taal waarin je spreekt, ook al spreekt je kind op een gegeven moment een andere taal terug.
3. Wanneer kunnen we het beste Fries beginnen te spreken?
Hoe eerder, hoe beter. Je kunt gerust vanaf de geboorte al beginnen, zelfs in de buik worden de specifieke klanken van die taal al opgeslagen. Kleine kinderen pikken een taal op zonder dat ze het zelf door hebben. Hoe jonger ze zijn, hoe makkelijker het voor iedereen is.
4. Zijn meerdere talen niet verwarrend voor kinderen?
Nee! Wanneer kinderen woorden en talen door elkaar halen, betekent het niet dat het verwarrend voor hen is. Dit hoort gewoon bij het leerproces. Wanneer ze ongeveer vier jaar zijn, zullen ze de talen beter kunnen scheiden.
5. Zullen mijn kinderen twee talen net zo goed leren als één?
Er is geen limiet aan wat een kind aan talen kan leren. In sommige landen spreken hele jonge kinderen drie of vier talen. Meestal helpt de ene taal de andere, en wordt het gemakkelijker om andere talen te leren.
6. Ik wil graag dat mijn kind naar een drietalige school gaat, maar ik ben bang dat ik dan niet kan helpen met het huiswerk.
Geen zorgen, je staat er niet alleen voor. Wanneer je kind drie of vier jaar is, zal het al voor je kunnen vertalen. Leraren zullen u ook kunnen helpen. Maar het belangrijkste is dat u uw kind aanmoedigt! Het huiswerk moeten ze tenslotte zelf doen.
Geef je kinderen een goede start! Wanneer ze volwassen zijn, zullen ze je dankbaar zijn.
Zie ook: de digitale taalgroeimeter
In Fries om utens: Femmigje
Femmigje (43), Bjarke (49), Matheo (14) en Daniel (7) Andersen-Sijtsma wenje yn Bodø, Noarwegen. Femmigje is opgroeid yn Hallum. Bjarke komt út Denemarken en Matheo en Daniel binne berne yn Súd-Afrika.
Sa prate wy thús: Rixt en Erik
Yn Eelde (Drinte) wenje Rixt van der Weide (28) en Erik Groeneveld (29) mei harren soan Daan, dy’t yn febrewaris 2 jier wurdt. Se ferwachtsje yn maaie wer in berntsje. Rixt en Erik ha inoar moete yn harren studintetiid yn Grins. Hoewol’t se allebeide út Fryslân komme, is Erik Nederlânsktalich grutbrocht en Rixt Frysk.
Alders krije nij Taalkado by oanjefte fan in berte
Dizze wike is it nije Taalkado ferskynd, dat útdield wurdt oan âlders dy’t yn in dielnimmende gemeente oanjefte dogge fan de berte fan harren poppe. Sûnt 2008 jout de provinsje Fryslân it bertegeskink al út. It Taalkado sit fol aardige en edukative produkten, dy’t âlden en jonge bern op boartlike wize yn oanrekking bringe mei de Fryske taal en meartalich opfieden. It projekt wurdt yn 2025 en 2026 op ’e nij útfierd troch de Afûk.
Wat betekent ‘Bûkemantsje’?
‘Bûke’ of ‘Bûkemantsje’, wat betekent het eigenlijk? Mirjam Vellinga vertelt het je.