Fiora (bijna 2) klimt op de leuning van de bank en laat zich er kraaiend van plezier vanaf vallen. Daarna eet ze wat nootjes en moerbeien uit het bakje dat op tafel staat en pakt een kopje hete thee om het aan haar moeder te geven. Drie situaties waarin de meeste ouders hun hart vasthouden of ingrijpen, zeker bij een kind van deze leeftijd. De ouders van Fiora doen dat niet. Ze kijken het rustig aan en vertrouwen erop dat het goed gaat. En het gaat goed.
Natuur
Fiora’s ouders voeden hun dochter op volgens de principes van het Natuurlijk Ouderschap. ‘Wy folgje Fiora en de natoer’, legt mem Justina van Baal uit. ‘We sjogge har as in folweardich mins. Geregeld ferbaze wy ús oer wat se al wit en kin.’ Heit Rudolf vult aan: ‘Wij luisteren naar ons kind, kijken naar wat ze zelf wil en laten haar dat ook zoveel mogelijk doen.’
‘We eten bijvoorbeeld wel op vaste tijden. Maar als ze dan niet eet, hoeft dat ook niet. En als ze later wel trek krijgt, dan krijgt ze nog wat’, zegt Rudolf. Justina: ‘Us rol as âlders is om har te begelieden, har de mooglikheden sjen te litten, sadat se har eigen keuzes meitsje kin.’ Rudolf verduidelijkt: ‘Je bent natuurlijk wel de volwassene, dus we geven haar niet helemaal de vrije keuze. Dus niet: wat wil je op je boterham? Maar we geven haar drie keuzes. En dan krijgt ze ook wat ze gekozen heeft. Zodat ze meedoet, en weet dat er naar haar geluisterd wordt.’
Wy folgje Fiora en de natoer
Hechting
Een van de belangrijkste componenten van het Natuurlijk Ouderschap is de hechting. Eén of twee ouders die voor het kind zorgen, en een kleine cirkel daaromheen. ‘Dêr moat se earst fertrouwen yn hawwe, en dan doart se sels wol fierder’, zegt Justina. Ze hebben er dan ook bewust voor gekozen om allebei minder te gaan werken. En als het een keer zo uitkomt dat ze allebei tegelijk weg moeten, past Justina’s zus op Fiora.
‘Ik werk liever drie dagen, zodat ik meer tijd met mijn kind kan doorbrengen en ze niet naar een kinderdagverblijf hoeft, dan dat ik vier of vijf dagen werk en meer geld verdien’, legt Rudolf uit. Die keuze heeft wel gevolgen. Justina: ‘Wy wenje bygelyks anty-kraak. Dat skeelt yn de fêste lesten. En wy geane net trije kear per jier op fakânsje.’
Fiora begint intussen moe te worden. Vaste tijden waarop ze slaapt, heeft ze niet. Justina neemt haar op schoot en geeft haar de borst. ‘Ik folgje har no net hielendal, want oars soe ik no mei har op de bank lizzen gean. At se dan yn sliep falt, gean ik der wer by wei.’ Ook ’s avonds valt ze, meestal rond een uur of negen, vanzelf in slaap op een van de schapenvachtjes die er in de woonkamer en keuken liggen. Als Rudolf en Justina zelf gaan slapen, gaat Fiora mee, bij hen in bed. ‘Bij ons werkt het samen slapen heel goed. Maar er zijn ook kinderen die er onrustig van worden. Die zijn beter af in een eigen bedje, of hun eigen kamer’, legt Rudolf uit. ‘Dat hoort ook bij Natuurlijk Ouderschap. Kijken wat voor jou en je kindje werkt.’
Eigen behoeftes
Als je altijd je kind en haar behoeftes volgt, waar blijf je zelf dan? ‘Ik bin net minder mysels as ik mei Fiora op de trampoline stean te springen as wannear’t ik mei freondinnen yn de kroech bin. Miskien noch wol mear. Dit is in oare faze yn myn libben’, vindt Justina. En wat als ze iets doet wat jij niet wilt? ‘Dat is dan myn frustraasje. Ik nim dan even in momint om ta mysels te kommen en nei te gean wêrom’t it my frustreart. Dêrnei reagear ik pas op Fiora.’ Rudolf: ‘Ze is eigenlijk één grote spiegel, en een hele goede leerschool voor jezelf.’
Bovendien staat er volgens beide ouders ook veel tegenover. Zo is Fiora al heel zelfstandig. Rudolf legt uit: ‘We laten haar bijvoorbeeld vrij rondlopen in de tuin. Ze mag niet bij de sloot, dat weet ze, en dat doet ze ook niet. Natuurlijk kijken we wel hoe het gaat, maar we zitten er niet bovenop. Ze mag bijvoorbeeld wel zelf steentjes in de sloot gooien. En stel nou dat ze er een keer in zou kukelen, dan leert ze daar ook weer van dat ze niet te dichtbij moet komen.’
Voor buitenstaanders is dat wel eens moeilijk. Rudolf en Justina hebben allebei al meerdere malen meegemaakt dat onbekende mensen hun dochter gingen optillen of tegenhouden als ze bijvoorbeeld een trap op wilde lopen. ‘Ze willen haar dan beschermen, maar dat komt voort uit een angst. En wij laten ons niet sturen door angst, maar door vertrouwen’, zegt Rudolf. ‘Uteinlik hoopje we dat se opgroeit ta in jonge frou dy’t op harsels fertrout, har eigen keuzes makket, en wit dat dy net goed of fout binne’, besluit Justina.
Wij laten ons niet sturen door angst, maar door vertrouwen
Ontwikkelingspsycholoog Gerrit Breeuwsma van de Rijksuniversiteit Groningen is bekend met het Natuurlijk Ouderschap. ‘It is in wize fan opfieden dy’t optekene is troch de Amerikaanske dokter William Sears. It idee dêrachter is dat de bern grutbrocht wurde sa’t de natoerfolken yn de rimboe fan Afrika dat ek dogge. Dat klinkt fansels hiel moai, mar wy libje net yn de rimboe. Us maatskippij is hiel oars ynrjochte. Salang as âlders it net sjogge as in ‘heilig moeten’, mar derút helje en brûke wat by harrensels past, kin it wol goed wurkje.’
Om ervaringen te delen, informatie uit te wisselen en contacten met andere ouders te leggen, heeft Justina van Baal het Natuurlijk Ouderschapscafé opgericht. Iedere derde dinsdag van de maand van 9.00 tot 11.00 uur in het café van Neushoorn in Leeuwarden. Meer informatie kun je vinden door lid te worden van de besloten Facebookgroep “Borstvoeding, Natuurlijk Ouderschap, speelcafé Leeuwarden.”